Qui trình để giải các bài toán tối ưu sử dụng Solver thực hiện theo các bước sau:

1. Xây dựng hàm mục tiêu (Objective Function)
2. Xây dựng các ràng buộc (Constraints)
3. Tổ chức dữ liệu trên bảng tính Excel
4. Sử dụng Solver để tìm phương án tối ưu

1. Ví dụ chung về bài toán tối ưu

Giả sử ta có hàm mục tiêu và các ràng buộc của bài toán tối ưu được thiết lập như sau:

Sử dụng Solver để tìm phương án tối ưu cho bài toán trên.

Như vậy bước thiết lập hàm mục tiêu và các ràng buộc đã xong, bước tiếp theo là tổ chức dữ liệu trong bảng tính Excel và thực hiện Solver

Tổ chức dữ liệu trong Excel  cho bài toán trên như sau:

 Sau khi tổ chức dữ liệu như trên, ta sử dụng Solver để tìm phương án tối ưu như sau:

Vào Menu Tools chọn Solver (nếu trong Menu Tools chưa có công cụ Solver thì vào Menu Toolschọn Add-ins chọn Solver add- in để cài thêm công cụ solver). Hộp thoại Solver xuất hiện, thiết lập các tham số cho solver như sau:

Giải thích các tham số:

Set Target Cell: Ô chứa giá trị hàm mục tiêu (F5)

Equal to: Chọn Max, tìm giá trị max của hàm mục tiêu

By changing Cells: Các ô chứa phương án tối ưu cần tìm ($B$4:$E$4)

Subject to the Constraints: Chứa các ràng buộc của hàm mục tiêu. Gồm 4 ràng buộc như đã cho.

phương án tối ưu là (0,3,0,0.8) và giá trị hàm mục tiêu đạt giá trị lớn nhất là 36.

Để có thêm thông tin chi tiết về phương án tối ưu, chọn Keep Solver Solution, trong mục Reports chọn Answer như sau:

2. Ví dụ về bài toán vận tải

Lập phương án vận chuyển xăng từ 4 kho xăng đến 5 trạm tiêu thụ với chi phí vận chuyển, lượng xăng dự trữ tại mỗi kho và nhu cầu tiêu thụ xăng tại mỗi trạm được cho như bảng dưới đây sao cho tổng chi phí vận chuyển là nhỏ nhất.

Lập hàm mục tiêu và các ràng buộc cho bài toán vận tải

Tổ chức dữ liệu trong bảng tính Excel như sau

Phương án tối ưu

3. Bài toán sản xuất

Một nhà máy dự định sản xuất 5 loại sản phẩm S_j (j=1,5). Tất cả 5 loại sản phẩm này đều sử dụng 4 loại nguyên vật liệu NVL_i (i=1,4). Lợi nhuận của mỗi sản phẩm và dự trữ của từng loại nguyên vật liệu được cho như bảng sau:

Hãy tìm phương án sản xuất các sản phẩm để có được tổng lợi nhuận là lớn nhất.

Xây dựng hàm mục tiêu và các ràng buộc cho bài toán

Sử dụng Solver để tìm phương án sản xuất tối ưu

Kết quả