Lập trình

I.   Giới thiệuC#

NgônngữC#kháđơngiản,chỉkhoảng hơn80từkhóavàhơnmườimấy kiểudữliệu đượcdựngsẵn.Tuynhiên,ngônngữC#cóýnghĩatolớnkhinóthựcthinhữngkháiniệm lậptrìnhhiệnđại.C#baogồmtấtcả nhữnghỗtrợchocấutrúc,thànhphầncomponent,lập trình hướng đốitượng.Những tính chấtđó hiệndiện trong mộtngôn ngữ lập trìnhhiện đại. Hơn nữangôn ngữ C# đượcxâydựngtrên nền tảnghai ngôn ngữ mạnh nhất làC++vàJava.

Tóm lại, C# có cácđặctrưngsau đây:

-C# làngôn ngữ đơngiản

-C# làngôn ngữ hiện đại

-C# làngôn ngữ hướng đối tượng

-C# làngôn ngữ mạnhmẽvàmềm dẻo

-C# làngôn ngữ hướng module

-C# sẽtrở nên phổ biến

1.   C# là ngônngữ đơngiản

-C# loại bỏ đượcmột vài sự phứctạp vàrối rắm củacácngôn ngữ C++vàJava.

-C# khágiốngC/ C++vềdiện mạo, cú pháp, biểu thức, toán tử.

-CácchứcnăngcủaC#đượclấytrựctiếptừngônngữC/C++nhưngđượccảitiếnđể làm cho ngôn ngữ đơn giản hơn.

2.   C# là ngônngữ hiệnđại

C# có đượcnhữngđặctính củangôn ngữ hiện đại như:

-Xử lýngoại lệ

-Thu gom bộ nhớ tự động

-Có nhữngkiểu dữ liệumở rộng

-Bảo mật mãnguồn

3.   C# là ngônngữ hướngđối tượng

C# hỗ trợ tất cảnhữngđặctính củangôn ngữ hướngđối tượnglà:

-Sự đóng gói (encapsulation)

-Sự kếthừa(inheritance)

-Đahình (polymorphism)

4.   C# là ngônngữ mạnhmẽvàmềmdẻo

-VớingônngữC#,chúng tachỉbịgiớihạnởchínhbảnthâncủachúng ta.Ngônngữnày

khôngđặtranhữngràng buộclên nhữngviệccó thểlàm.

-C#đượcsửdụng chonhiềudựánkhácnhaunhư:tạoraứng dụng xửlý vănbản,ứng dụngđồ họa, xử lýbảng tính; thậm chí tạo ranhữngtrình biên dịchcho cácngôn ngữ khác.

-C#làngônngữsửdụnggiớihạnnhững từkhóa.Phầnlớncáctừkhóadùngđểmôtả thông tin,nhưng khônggìthếmàC# kémphầnmạnhmẽ.Chúng tacóthểtìmthấyrằng ngôn ngữ nàycó thểđượcsử dụngđểlàm bất cứ nhiệmvụ nào.

 

5.   C# là ngônngữ hướngmodule

-MãnguồncủaC#đượcviếttrongClass(lớp).NhữngClassnàychứacácMethod (phươngthức)thành viêncủanó.

-Class(lớp)vàcácMethod(phươngthức)thànhviêncủanócóthểđượcsửdụnglại trongnhững ứngdụnghaychươngtrình khác.

6.   C# sẽtrởnênphổ biến

C# mangđến sứcmạnh củaC++cùngvới sự dễdàng củangôn ngữVisualBasic.

II.  Môitrường lậptrình

1.   Sử dụng Notepadsoạnthảo

§Bước1: Soạn thảo tập tin vàlưu với tên C:\ChaoMung.cs có nội dungnhư sau

class ChaoMung

{

staticvoid Main()

{

// Xuat raman hinh chuoi thongbao'Chao mung ban den voi C# 2008 ' System.Console.WriteLine("Chao mungban denvoi C# 2008 "); System.Console.ReadLine();

}

}

§Bước2:VàomenuStart|AllPrograms|MicrosoftVisualStudio2008|Visual

Studio Tools |Visual Studio 2008 Command Prompt

§Bước3:

-Gõ lệnh biên dịch tập tin ChaoMung.cs sangtậptin ChaoMung.exe

C:\> csc/t:exe/out:chaomung.exechaomung.cs

-Chạytập tin ChaoMung.exevàđượckết quảnhư sau :

C:\> chaomung.exe

Chao mungban den voi C# 2008

2.   Sử dụng MicosoftVisual Studio 2008đểtạo chương trình

§Bước1: Khởi độngVisual Studio 2008

Start|All Programs|Microsoft Visual Studio 2008|Microsoft Visual Studio 2008

§Bước2: Vào menuFile| New|Project

§Bước3: Khai báo

*Mặcđịnh:VisualStudio2008(VisualStudio.NET)sẽtạoratậptinProgram.cs chứamộtnamespacetênChaoMungvàtrong namespacenày chứamột class tên Program.

§Bước4: trongphươngthứcMain,gõ đoạn mãlệnh sau

* Ví dụ:

// Xuat raman hinh chuoi thongbao'Chao mung ban den voi C# 2008 ' System.Console.WriteLine("Chao mungban denvoi C# 2008 "); System.Console.ReadLine();

 

§Bước5: Đểchạychương trình, nhấn F5 hoặcnhắpvào nút

III.   Biến, hằng, toántử

1.   Biến

a)  Khái niệm:

-Biến làmột vùnglưu trữ ứngvới một kiểu dữ liệu.

-Biếncóthểđượcgángiátrịvàcũngcóthểthayđổigiátrịtrongkhithựchiệncáclệnh củachươngtrình.

b)  Khai báo biến:Sau khikhai báo biến phảigángiátrị cho biến

<Kiểu_Dữ_Liệu>  <tên_biến> [= <giá_trị> ];

c)  Ví dụ1.1: Khởi tạo vàgán giátrị một biến

class Bien

{

staticvoid Main()

{

// Khai bao vakhoi tao bien int bien =9 ;

System.Console.WriteLine("Sau khi khoi tao: bien ={0}", bien);

// Gan giatricho bien bien =5 ;

// Xuat raman hinh

System.Console.WriteLine("Sau khi gan: bien ={0}", bien);

}

}

2.   Hằng

a)  Khái niệm:

-Hằngcũnglàmộtbiếnnhưnggiátrịcủahằngkhôngthayđổitrongkhithựchiệncác

lệnh củachươngtrình.

-Hằngđượcphân làm 3loại:

+Giátrị hằng(literal)

+Biểu tượnghằng(symbolicconstants)

+Kiểu liệt kê(enumerations)

b)  Giá trị hằng:

Ví dụ: x=100; // 100 đượcgọi làgiátrị hằng

c)  Biểutượng hằng:gán một tên hằng cho một giátrị hằng.

Khai báo:

<const> <Kiểu_Dữ_Liệu> <tên_hằng> = <giá_trị> ;

Ví dụ1.2: Nhập vào bán kính, in rachu vi vàdiệntích hình tròn

class HinhTron

{

staticvoid Main()

{

// Khai bao bieu tuonghang const doublePI=3.14159 ;

// Khai bao bien int bankinh  ;

doublechuvi , dientich ;

stringchuoi ;

// Nhap giatricho bien chuoi System.Console.Write("Nhap ban kinh hinh tron: "); chuoi =System.Console.ReadLine();

// Doi chuoi thanh so vagan vao bien so bankinh =System.Convert.ToInt32(chuoi);

// Gan giatricho bien chuvi =2 * bankinh * PI;

dientich =bankinh * bankinh * PI;

// Xuat raman hinh

System.Console.WriteLine("Chu vi hinh tron ={0:0.00}", chuvi); System.Console.WriteLine("Dien tich hinh tron ={0:0.00}", dientich);

}

}

d)  Kiểuliệtkê:làtập hợp cáctên hằng cógiátrị sốkhôngthayđổi (danh sách liệt kê) Khai báo:

<enum> <Tên_Kiểu_Liệt_Kê>

{

<tên_hằng_1>=<giá_trị_số_1>,

<tên_hằng_2>=<giá_trị_số_2>,

...  ,

};

Ví dụ:

enum NhietDoNuoc

{

DoDong =0, DoNguoi=20, DoAm =40, DoNong =60, DoSoi =100,

} ;

3.   Toán tử

a)  Toán tử toán học:+, -,* , / , %

b)  Toán tử tăng / giảm:+=, -=, *=, /=,%=

c)  Toán tử tăng / giảm1 đơnvị:++, --

d)  Toán tử gán:=

e)  Toán tử quanhệ:==, !=, >, >=, <, <=

f)   Toán tử logic:!, &&,||

IV.   Quy tắclậptrình, ứngdụng ConsoleApplication

1.   Quy tắclậptrình

Khi tạo một chươngtrìnhtrongC#, chúngtanên thựchiện theo cácbướcsau:

§Bước1: Xácđịnh mụctiêu củachươngtrình

§Bước2: Xácđịnh những phươngphápgiải quyếtvấn đề

§Bước3: Tạo một chương trình đểgiải quyết vấn đề

§Bước4: Thựcthi chương trình đểxem kết quả

 

2.   Ứng dụng ConsoleApplication

Làứngdụnggiaotiếpvớingườidùngthôngquabànphímvàkhôngcógiaodiệnngười

dùng(UI).

Ví dụ1.3:

usingSystem;

class ChaoMung

{

staticvoid Main()

{

// Xuat raman hinh chuoi thongbao'Chao mung ban den voi C# 2008 ' Console.WriteLine("Chao mungban den voi C# 2008 "); Console.ReadLine();

}

}

 

* PhầnBổsung

1.   Namespace

-.NETcung cấpmộtthư việncácclassrấtđồsộ, trong đóConsolelàmột classnhỏtrong

thư viện cácclass này.

-Mỗiclasscómộttênriêng,vìvậy ngườilậptrìnhkhôngthểnàonhớhếttêncácclass trong .NET.Đểgiảiquyếtvấnđềnày làviệctạoramộtnamespace,namespacesẽhạnchế phạm vi củamột tên, làm cho tên nàychỉcóýnghĩatrongvùngđãđịnh nghĩa.

2.   Từ khóa using

-Đểkhôngphải viết namespacecho từngđối tượng, tadùngtừ khóausing.

-Tacó thểdùngdònglệnh sau ở đầu chươngtrình:

usingSystem ;

Khi đó, thayvì viết đầyđủ System.Console. tachỉcần viết Console.

3.   Từ khóa static

TừkhóastaticchỉrarằnghàmMain()cóthểđượcgọimàkhôngcầnphảitạođốitượng

ChaoMung.

4.   Từ khóa this

Từ khóathis dùngđểtham chiếu đến thểhiện hiện hành củađối tượng.

5.   Chúthích(Comment)

-Một chươngtrình đượcviết tốt thì cần phải có chú thích cácđoạn mãlệnhđượcviết.

-Mụcđích chính làlàmcho đoạn mãlệnh nguồnrõ ràngvàdễhiểu.

-Có 2 loại chú thích:

+Chú thích một dòng: //

+Chú thích nhiều dòng:/*     */

6.   Phânbiệtchữ thường và chữ hoa

C# làngôn ngữ phân biệt chữ thườngvớichữ hoa.

7.   Toántử '. '

Toántử'.'đượcsửdụngđểtruycậpđếnphươngthứchaydữliệutrongmộtclassvà

ngăncáchgiữatênclassđến một namespace.

Ví dụ: System.Console.WriteLine()

 

 

namespace              class                      phươngthức

 

 

8.   Câulệnh(statement)

Một chỉ dẫn lập trình đầyđủ đượcgọi làmột câu lệnh.

Ví dụ:  int bankinh =5 ; // một câu lệnh

chuvi =2 * bankinh * PI; // một câu lệnh khác

9.   Kiểuchuỗi ký tự

Kiểu chuỗi kýtự làmột mảng cáckýtự.

a)  Khai báo chuỗi hằng:

string<Tên_chuỗi_hằng>=<"Noi dungchuoi hang">;

Ví dụ: stringtentuong="Nhat Nghe";

b)  Khai báo biếnkiểuchuỗi:

string<Biến_chuỗi>[="Noi dungchuoi hang"];

Ví dụ: stringhoten ="NguyenVan Teo";

c)  Nhậpchuỗi:

<Biến_chuỗi>=System.Console.ReadLine();

Ví dụ: hoten =System.Console.ReadLine();

d)  Xuấtchuỗi:

System.Console.WriteLine("Chuoi");

Ví dụ: System.Console.WriteLine("Do dai cuachuoi la:");

e)  Mộtsố thao táctrênchuỗi:

Phươngthức	Ý nghĩa
Length	Chiều dài củachuỗi
Substring()	Lấychuỗi con
ToLower()	Trảvềbản sao củachuỗiở kiểu chữ thường
ToUpper()	Trảvềbản sao củachuỗiở kiểu chữIN HOA

Vídụ1.4:Nhậpvàohọvàtên,inramànhìnhhọtênbằngchữINHOA,chữthường,độ

dài củahọ vàtên. usingSystem ; class HoTen

{

staticvoid Main()

{          // Khai bao bien stringhoten ;

// Nhap giatricho bien chuoi Console.Write("Nhap HovaTen: "); hoten =Console.ReadLine();

// Thao tactren chuoi

stringHT=hoten.ToUpper(); stringht =hoten.ToLower(); int dodai =hoten.Length;

// Xuat raman hinh

Console.WriteLine("HovaTen (chuIN HOA): {0}", HT); Console.WriteLine("HovaTen (chu thuong): {0}", ht);

Console.WriteLine("Dodai Ho vaTen la: {0}",dodai);

}

}

 

 

10. Bảng liệtkêcáctừ khóa của ngônngữ C# 2008

abstract                          event                             new                               struct as                                   explicit                          null                                switch base                               extern                            object                            this bool                               false                              operator                         throw break                             finally                            out                                 true byte                               fixed                              override                         try case                               float                               params                           typeof catch                              for                                 private                           unit Char                              foreach                          protected                       ulong

checked                         goto                               public                            unchecked Class                             if                                    readonly                        unsafe Const                             implicit                          ref                                  ushort continue                        in                                   return                             using decimal                         interface                        sbyte                              virtual default                           internal                          sealed                            volatile delegate                         is                                   short                              void

do                                  lock                               sizeof                            while double                           long                               stackalloc

else                                namespace                    static enum                                                                    string

from                                                                     get                                 group into                                                                      join                                let

orderby                                                                partial (type)                 partial (method)

 

select                                                                   set                                  value where(generictypeconstraint)                           where(queryclause)     yield

Bàitập

1.   Viết chươngtrình nhập vào 1 số nguyên n. Cho biết:

a)  n làsố chẵn haysố lẻ?

b)  n làsố âm haysố không âm ?

2.   Viếtchươngtrìnhnhậpvào2sốthựcdươngchỉchiềudàivàchiềurộngcủahìnhchữ

nhật.Inramàn hìnhchuvi vàdiện tích củahình chữ nhật đó.

3.   Viếtchươngtrìnhnhậpvàomộtsốthựcdươngchỉcạnhcủamộthìnhvuông.Tínhdiện tích vàchu vi củahình vuôngđó.

4.   Viếtchươngtrìnhnhậpvàohọtên(HoTen),điểmtoán(Toan),điểmlý(Ly),điểmhoá (Hoa)củamộthọcsinh.Inramànhìnhhọtêncủahọcsinhdướidạng chữINHOAvà điểm trungbình (Dtb)củahọcsinh nàytheo công thức: Dtb =(Toan+Ly+Hoa)/ 3

5.   Viết  chương  trình  nhập  bậc  lương  (BacLuong),  ngày  công  (NgayCong),  phụ  cấp

(PhuCap). Tính tiền lãnh (TienLanh)=BacLuong * 650000 * NCTL+PhuCap

Với: NCTL=NgayCong nếu NgayCong<25

=(NgayCong– 25)* 2+25 nếu NgayCong>=25

 

---oOo ---